Msza Święta - miesięcznik biblijno-liturgiczny

« powrót do numeru


ks. Krzysztof Filipowicz
Sacrum i sztuka.

Artykuł pochodzi z miesięcznika "Msza Święta" nr 03, marzec 2010

Znany historyk religii, Mircea Eliade, w swoich badaniach wielokrotnie podkreślał, że człowiek religijny pragnie żyć w sacrum, usiłując wyzwolić się z profanum. Okazuje się nawet, że człowiek niereligijny w swoim funkcjonowaniu zdradza myślenie kryptoreligijne, gdyż – zdaniem uznanego religioznawcy – nie potrafi on żyć bez symbolicznego sensu.

Para nierozerwalnie złączonych ze sobą pojęć: sacrum – profanum, najprościej mówiąc, oznacza dwa sposoby funkcjonowania rzeczywistości czy bycia w świecie. Sacrum, czyli święte, oznacza rzeczywistość radykalnie inną od tego, co jest nam znane na co dzień, od tego, co – chciałoby się powiedzieć – jest świeckie. Sacrum syci się bytem, jest prawdziwą rzeczywistością, gdyż jest wieczne i skuteczne. Wszystko inne, czyli profanum – analizuje M. Eliade – jawi się już jako pseudorzeczywiste.

Rzecz jasna, profanum dla człowieka jest czymś bardziej swojskim, ale pojęcie to, pozostając w opozycji do sacrum, nabrało charakteru pejoratywnego. Trzeba zauważyć, że nie zawsze tak było. Słowo profanum etymologicznie odsyła nas do pojęcia przestrzeni przed świątynią. (...)

Uwaga! To jest tylko fragment artykułu. Pełną wersję przeczytasz w numerze dostępnym w Wydawnictwie Hlondianum:

« powrót do numeru